Wycieczki, Wczasy, Wakacje nad morzem w Polsce

Frombork - historia, atrkacje, noclegi

12 stycznia 2011r.

FROMBORK leży w odległości 36 km od Elbląga. Pociągi kursujące trzy razy dziennie na linii Elbląg — Frombark — Braniewo biegną przez cały czas tuż nad brzegiem Zalewu Wiślanego. Po minięciu Tolkmicka, w odległości ok. 3,5 km zobaczyć można atrakcję okolicy, tzw. Święty Kamień, o którym krążą liczne legendy. Kamień, będący pozostałością z epoki lodowcowej zanurzony jest w wodzie, z której wystaje 1 m na powierzchnię. Niedaleko stąd zaczynała się należąca do Polski aż do rozbiorów Warmia, będąca niegdyś osobliwym tworem prawno-politycznym, rządzonym przez biskupów, których siedzibą był Lidzbark i którzy używali tytułu „książąt warmińskich". Katedra biskupstwa znajdowała się we Fromborku i tu miała siedzibę kapituła. Członkiem jej był od roku 1497 najsławniejszy astronom świata Mikołaj Kopernik. Pierwsza wiarogodna wzmianka o Fromborku pochodzi z 1278 r. W tym mniej więcej czasie została tu przeniesiona z Braniewa stolica utworzonego w 1243 r. biskupstwa warmińskiego i wybudowana drewniana katedra na wzgórzu. W roku 1329 rozpoczęto budowę murowanej świątyni, którą zakończono w 1388 r. Katedra otoczona została potężnymi murami, tak że tworzyła trudną do zdobycia twierdzę, której obronność wzmacniało korzystne położenie na stromym, 20 m npm. wzniesionym brzegu wzgórza, w miejscu gdzie dawniej znajdowało się staropruskie grodziszcze. Poniżej katedry, u stóp wzniesienia leży miasteczko, sięgające swą przeszłością końca XIII wieku, zamieszkałe dzisiaj przez rybaków, rzemieślników i rolników. Przez jego środek przepływa kanał, doprowadzający wodę do użytku mieszkańców z niedalekiego strumienia Bauda. Zarówno kanał jak i urządzenia wodociągowe uchodzą za dzieło Kopernika, co stwierdzać miał nawet napis istniejący niegdyś na zachowanej dotąd wieży wodnej, nazwanej stąd imieniem wielkiego astronoma. Podczas ostatnich działań wojennych znaczna część ^niasteczka została całkowicie zniszczona. Podobne tragedie przechodziło ono nieraz w ciągu swego istnienia. Palili je i rabowali Krzyżacy oraz Szwedzi, którzy zdzierali nawet marmury ze ścian katedry i wysyłali je do swego kraju. Gustaw Adolf wywiózł do Szwecji cenny księgozbiór, archiwum oraz prywatne zbiory Kopernika, które znajdują się obecnie w muzeum w Upsali. We Fromborku znajdowały się dwa stare kościoły: fara i poszpitalna kaplica św. Anny, obrócone w gruzy w czasie ostatniej wojny. Muzeum Mikołaja Kopernika. We Fromborku mieszkał przez długie lata i tworzył swe dzieła Mikołaj Kopernik. Najważniejsze z nich: „De revolutionibus or-bium coelestium" (O obrotach ciał niebieskich), wydane w 1543 roku (roku śmierci genialnego astronoma), a udowadniające obrót ziemi dookoła słońca, pchnęło naukę na nowe tory. Epokowe to dzieło zostało przez Watykan potępione i pozostawało na indeksie kościelnym do XIX wieku. Do roku 1512 rzadko zjawia się Kopernik we Fromborku, mimo otrzymanego w 1497 r. tytułu kanonika tutejszej kapituły, gdyż pochłaniają go studia w Krakowie i we Włoszech. Osiadłszy w końcu we Fromborku, nabywa od kapituły wieżę w północno-zochodnim narożniku dziedzińca katedralnego i przerabia ją na mieszkanie. Przytykający do wieży ganek obronnego muru wykorzystuje na urządzenie obserwatorium astronomicznego. Wieża Kopernika, która była świadkiem blisko 30-letnich, niezmiernie żmudnych badań uczonego, zachowała się do dzisiaj. Nieudolne przeróbki wnętrza, dokonane przez pruskiego konserwatora, zostaną usunięte celem przywrócenia pomieszczeniom pierwotnego wyglądu. Siedziba muzeum mieści się w północnej stronie dziedzińca katedralnego, w dwu połączonych ze sobą, domach kanoników, z których wyższy pamięta jeszcze czasy gotyku, drugi zaś pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku. Niezwykle starannie urządzone wnętrze gmachu stanowi godną oprawę cennych zbiorów, związanych z życiem i działalnością Kopernika. Muzeum powstało z inicjatywy Bolesława Bieruta, a wszystkie prace wykonano staraniem Związku Historyków Sztuki i Kultury. Otwarcie nastąpiło w 1948 r. Wchodzących spotyka umieszczony nad wejściem, obok słonecznego zegara napis: Sol orania regit (słońce wszystkim rządzi). Muzeum jest świadectwem troski Państwa Ludowego o umożliwienie społeczeństwu poznania postaci i dorobku naukowego Kopernika. Odwiedzają je licznie turyści, a zwłaszcza młodzież szkolna. Wzgórze Katedralne. Katedra fromborska położona jest na wyniosłym wzgórzu nadmorskim, w wieńcu starych drzew i jeszcze starszych baszt i murów obronnych. Ponad nie wystrzela katedra masywem pięknej bryły architektonicznej, której szlachetną oprawę stanowią wspaniałe szczytnice i strzeliste wieżyczki na czterech narożnikach. Na dziedziniec katedralny wchodzi się przez potężną, 0 dwóch obronnych basztach bramę fromborskiej twierdzy. Widzimy tu południową ścianę katedry, z ostrołukowymi oknami, wspartą rzędem prostych w rysunku szkarp, między które wcisnęła się po zachodniej stronie wdzięczna, barokowa kaplica, fundacji biskupa Szembeka z 1732 — 35 roku. Mury spalonego budynku we wschodniej części dziedzińca pochodzą z pałacu biskupiego, wzniesionego w pierwszej połowie XVI wieku, a przebudowanego w 1727 r. Po-łudmowo-zachodni narożnik zajmuje wieża dzwonna (ośmio-boczna u dołu a kwadratowa w górnej części), pozbawiona przez pożar w 1945 r. pięknego barokowego hełmu. Hełm ten czworoboczna nadbudowa na dawnej baszcie obronnej zostały. wzniesione w 1685 r. Baszta zachowana po przeciwnej stronie dziedzińca jest wzmiankowaną wyżej Wieżą Kopernika. Okazale przedstawia się zachodnia fasada katedry, zaliczana do najpiękniejszych, wykonanych z cegły fasad gotyckich. Do wnętrza prowadzą dwa bogato rzeźbione portale, z których wewnętrzny w kruchcie zasługuje na szczególną uwagę. Wnętrze świątyni jest trzynawową halą, przykrytą gwiaździstym sklepieniem spoczywającym na 14 ośmiobocznych filarach. Pseudogotycka,' banalna polichromia jest dziełem elbląskiego malarza z 1888 r. Wyposażenie katedry pochodzi przeważnie z XVII i XVIII wieku. Ostatnia wojna nie spowodowała większych szkód w katedrze, więc wypełnia ją bogactwo barokowej i rokokowej rzeźby, suto złoconych ołtarzy oraz pysznych epitafiów. Wszystkie te dzieła pochodzą przeważnie z fundacji polskich biskupów, rezydujących w Warmii od 1551 (Stanisław Hozjusz) do 1795 r. Ostatni z nich to wybitny bajkopisarz epoki stanisławowskiej Ignacy Krasicki. Działalność Polaków we Fromborku i w całej Warmii pozostawiła trwałe ślady, których nie potrafił zniweczyć półtorawiekowy blisko wandalizm pruski, ani też celowa akcja niszczycielska — nienawidzącego polskości biskupa Bludaua. Ziemia Warmińska, oswobodzona przez braterską Armię Radziecką ukazała powracającym do niej w 1945 r. prawowitym właścicielom swoje polskie oblicze. Nocleg we Fromborku uzyskać można w schronisku turystycznym PTTK, gdzie wydawane są także posiłki. Wyżywienie można otrzymać również w czynnej na terenie miasteczka gospodzie.